Er zijn verschillende Nederlandse en internationale wetten die betrekking hebben op het verminderen/voorkomen van ongewenst gedrag en integriteitskwesties op de werkvloer. Ik geef je een overzicht van de verschillende wet- en regelgeving.
Arbowetgeving
Nee, het samenwerken met een vertrouwenspersoon is (nog) niet wettelijk verplicht. Wat wél verplicht is, is het opstellen en uitvoeren van een beleid op het gebied van voorkomen en/of verminderen van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Het is heel begrijpelijk dat dit voor jou als werkgever een lastige of onoverzichtelijke taak is. Het in de hand nemen van een (extern) vertrouwenspersoon biedt hierin professionele verlichting. Een veilig idee voor je werknemers, en een prettig idee voor jou. Zo voldoe je namelijk direct aan deze wettelijke verplichting uit de Arbowet.
Verplicht: Risico-Inventarisatie en Evaluatie
Ga je een effectief PSA-beleid opstellen, dan is het verplicht om een Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) uit te voeren. Met dit beleid leg je de oorzaken van PSA bloot, zodat je het gericht kan aanpakken. Twijfel je nog om een (extern) vertrouwenspersoon in te schakelen, maar wil je wél actief jouw steentje bijdragen aan veiligheid op de werkvloer? Geef voorlichting, praat met je werknemers, doe onderzoek naar de werkdruk of stel een gedragscode en klachtenprocedure op. Hier vind je alles wat je moet weten over de RI&E.
Grondwet Artikel 1
De grondwet artikel 1 stelt dat iedereen gelijk is, ongeacht zaken als afkomst, geslacht, geschiedenis en manier van denken. Dat betekent dat discriminatie, in welke vorm en waar dan ook, verboden is.
Burgerlijk Wetboek (BW) Artikel 7:611
Als werkgever ben je verplicht om je als een goede werkgever te gedragen – en datzelfde wordt ook verlangd van de werknemer. Zo staat er in het Burgerlijk Wetboek dat de werkgever verplicht is om de veiligheid van de werknemer te bewaken. Juist: het creëren van een veilige werkomgeving. De werknemer is op zijn beurt verantwoordelijk voor het juist naleven van de regels die gelden binnen het bedrijf. Denk aan het naleven van de werktijden en het naar afspraak uitvoeren van de werkzaamheden.
Wet bescherming klokkenluiders
Sinds februari 2023 is de Wet bescherming klokkenluiders’ (Wbk) van kracht. Deze wet vervangt de voormalige ”Wet Huis voor klokkenluiders” en regelt de mogelijkheden en bescherming voor werknemers die misstanden willen melden. In deze wet staat onder andere dat alle werkgevers met meer dan 50 werknemers verplícht zijn om een interne meldprocedure te hebben. Dit wordt vaak de ‘klokkenluidersregeling’ genoemd en verklaart meteen de titel van deze wet. Goed om te weten: deze regeling verruimt het begrip ‘werknemers’ en stelt dat stagiaires en vrijwilligers (die een vergoeding krijgen) hier ook onder vallen. Dat betekent dat er, ten opzichte van voorheen, nu meer werkgevers verplicht zijn om een interne meldprocedure op te zetten. Heb jij dit als werkgever al gecheckt?
De interne meldprocedure aangescherpt
Vanuit de nieuwe wetgeving moet de interne meldprocedure aan strengere eisen voldoen. Zo moet er duidelijk beschreven staan hoe werknemers een misstand kunnen melden én welke rechten en bescherming zij hebben. Ook is de bescherming van de melder in deze nieuwe wet beter geregeld. Zo heeft de melder het recht om volledig anoniem een melding in te brengen – en mag hij dit direct extern doen. Bij een bevoegde autoriteit zoals bijvoorbeeld bij Het huis van Klokkenluiders (HvK). Op de website van Huis van Klokkenluiders vind je uitgebreide informatie over de Wbk.
Burgerlijk Wetboek (BW) Artikel 7:611
Als werkgever ben je verplicht om je als een goede werkgever te gedragen – en datzelfde wordt ook verlangd van de werknemer. Het BW stelt de werkgever verplicht om zorg te dragen voor de veiligheid van de werknemer. Met andere woorden, de werkgever is verplicht om te zorgen voor een veilige werkomgeving voor werknemers. De werknemer is op zijn beurt verantwoordelijk voor het juist naleven van de regels die gelden binnen het bedrijf. Denk aan het naleven van de werktijden en het naar afspraak uitvoeren van de werkzaamheden.
